ORS-advisering Schiphol na 2020
Dinsdag 18 september 2018
Aan ORS-bewonersorganisaties
Middellange-termijn advies
Eind 2018 loopt de eerste vierjarige zittingsperiode van de Omgevingsraad Schiphol (ORS) af. Voor het zover is moet de ORS nog advies uitbrengen over de middellange-termijnontwikkeling van Schiphol na 2020. Het opstellen van dit advies heeft grote vertraging opgelopen omdat het door Schiphol te maken Milieueffectrapport (MER) tot drie keer toe door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) is afgekeurd.
Naar verwachting komt de definitieve versie medio oktober 2018 beschikbaar. Het MER bevat de feitenbasis voor keuzes bij een tweetal vraagstukken: het baangebruik en de geluidshinder. Zodra het ORS-advies gereed is kan de minister van IenW beide vastleggen in twee uitvoeringsbesluiten: het Luchthavenverkeersbesluit (LVB) en het Luchthavenindelingsbesluit (LIB). Daarmee wordt het Nieuwe Normen- en Handhavingstelsel (NNHS) wettelijk van kracht en komt er een einde aan het rechtsvacuüm dat rond Schiphol bestaat sinds het buiten werking stellen van de “oude” stelsel (Handhavingspunten met grenswaarden).
Het ORS-advies moet een aantal knopen doorhakken die bepalend zijn voor de groei(on)mogelijkheden van Schiphol na 2020. Zoals bekend geldt volgens het Aldersakkoord tot die datum een plafond 500.000 vluchten per jaar, daarna komt de 50/50-regel daarvoor in de plaats. De drie partijen in de ORS zijn het nog niet eens over de uitleg van deze regel en hoeveel ‘milieuruimte’ die biedt. Verschil van mening bestaat ook over de correcte toepassing van de zogeheten vierde-baanregel en het aantal nachtvluchten.
Een ander heet hangijzer is het vraagstuk wonen en vliegen. De bewoners zijn niet tegen woningen maar wel tegen te veel vliegtuigen (zeker onnodige ‘pretvluchten’). Zij stellen zich op het standpunt dat er in ieder geval niet kan worden gebouwd onder de routes. Alle omwonenden moeten worden meegeteld (geen ‘spookgehinderden’). Zij verwerpen de truc om kopers van nieuwe woningen bij Schiphol te laten tekenen dat zij weten dat er hinder is zodat ze later niet meer kunnen klagen. Uitkopen van schrijnende gevallen mag niet leiden tot het afkopen van hinderbeperking voor overige ernstig gehinderden en slaapverstoorden.
Er zijn nog vele andere argumenten voor het temmen van Schiphol (zoals veiligheid, klimaat); zie voor een samenvatting ons standpunt.
Maatschappelijke participatie
Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de minister van IenW aan de ORS gevraagd bij zijn beraadslagingen over de middellange-termijnontwikkeling van Schiphol de resultaten van maatschappelijke consultaties te betrekken. Daarvoor is een stappenplan opgesteld dat parallel loopt met het adviestraject.
De ORS-bewonersdelegatie is een fervent voorstander van maatschappelijk participatie. Zelf is zij immers de belichaming van een innovatieve, representatieve en wettelijk verankerde vorm van bewonersparticipatie. Helaas liep zij vanaf het begin aan tegen onnodige belemmeringen (beslotenheid) om de eigen achterban optimaal te betrekken bij het ORS-overleg. Mede daarom heeft zij zich actief gemengd in het publieke debat over de toekomst van de luchtvaart. Daarbij is samenwerking gezocht met bewonersorganisaties rond andere luchthavens, wat heeft geleid tot de oprichting van het Landelijke Bewonersberaad Luchtvaart (LBBL). Met stellingname in de media en politieke lobby is een kanteling in de publieke opinie teweeg gebracht waardoor de eenzijdige nadruk op de lusten van vliegen is verschoven naar besef van de lasten door ongebreidelde luchtvaartgroei.
Samenloop beleidsplannen
Behalve dat er een besluit moet vallen over de toekomst van Schiphol, spelen er enkele verwante kwesties. Allereerst is daar de enkele malen uitgestelde, maar nu in 2020 geplande opening van vliegveld Lelystad als overloop voor vakantievluchten. In feite is de “Lelybaan” de zesde baan voor Schiphol.
Inmiddels is ook de discussie gestart over de Luchtruimherziening die in 2023 haar beslag moet krijgen. De nieuwe routestructuur biedt kansen om het vliegverkeer efficiënter af te handelen of overlast te besparen, en is dus van groot belang voor omwonenden. Ten slotte ontkomt Nederland niet aan keuzes over luchtvaart op lange termijn. De Luchtvaartnota 2050 moet antwoord geven op onvermijdelijke vragen over nakomen klimaatdoelstellingen, alternatief vervoer per spoor, eventuele verplaatsing (van banen) naar zee, etc.
ORS-bewonersverkiezingen
Omdat het met vele bijeenkomsten een druk najaar belooft te worden en alle inzet nodig is om de advisering op tijd af te ronden, is besloten de verkiezingen voor de bewonersvertegenwoordiging in de nieuwe ORS-zittingsperiode 2019-2022 uit te stellen tot het eerste kwartaal volgend jaar.
ORS-clustervertegenwoordigers
Zie ook: Omwonenden willen aantal vluchten op Schiphol tot 2023 bevriezen