Omwonenden Schiphol laten zich niet de mond snoeren
Zaterdag 21 oktober 2017
WAAR WORDT GEWOOND KAN NIET WORDEN GEVLOGEN, EN OMGEKEERD
De bewonersdelegatie in de Omgevingsraad Schiphol (ORS) protesteert tegen het plan om gemeenten zonder overleg met omwonenden bouwplannen te laten ontwikkelen onder vliegroutes rond Schiphol en tegelijk de nieuwe bewoners te verbieden om te klagen over gezondheidsrisico’s door lawaai en luchtvervuiling. Met dit besluit van de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (IenM) wordt het vraagstuk “Wonen en vliegen” op wel heel simpele wijze opgelost, namelijk door het probleem te ontkennen. Dit past in de lijn om de risico’s voor veiligheid, gezondheid en leefbaarheid die het gevolg zijn van de groei van het vliegverkeer te bagatelliseren en aldus groeiruimte te claimen.
Voorzienbaarheid bestaat niet
Het argument dat “nieuwe” omwonenden (mensen die een huis kopen in de wijde omgeving van Schiphol) hadden kunnen weten dat ze hinder kunnen ondervinden klopt om meerdere redenen niet. Ten eerste ontbreekt objectieve informatie over lokale geluidsbelasting en spreken berekeningen en metingen elkaar tegen. Bovendien kan niemand voorspellen of een individu nu of later hinder gaat ondervinden van de aangegeven geluidsbelasting. Verder zal er de komende jaren nog het nodige veranderen in de gehele routestructuur. Er is dan ook niet voldaan aan een voorwaarde die de staatssecretaris zelf heeft gesteld, namelijk dat men weet waaraan men begint. De huidige informatievoorziening is versnipperd, onvolledig en verouderd. Omdat er geen sprake is van “voorzienbaarheid” is het ethisch verwerpelijk om gedupeerden de facto hun wettelijk bescherming te onthouden. De bewonersvertegenwoordigers in de ORS zullen nieuwe kopers dan ook afraden om iets te ondertekenen waarvan ze de gevolgen niet kunnen overzien.
Gehinderden weggecijferd
Een fundamenteel bezwaar is dat door deze truc ook het hele stelsel van wettelijke bescherming via de gelijkwaardigheidscriteria wordt ondergraven. Dat is gebaseerd op het aantal belaste woningen en gehinderde personen. Nu al worden de huizen die sinds 2005 zijn gebouwd buiten beschouwing gelaten bij de hinderberekeningen. In de toekomst geldt dat voor een half miljoen personen die als “spookgehinderden” letterlijk worden weggecijferd. Dit werkt ook door in de veiligheidsrisico’s voor omwonenden die door de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) zijn benoemd in het rapport over Veiligheid Vliegverkeer Schiphol. Het kabinet kiest voor het middel ruimtelijke ordening in plaats van de door de OVV aanbevolen normering en handhaving van het groepsrisico. Met het vervolgens vrijgeven van de woningbouw in grote gebieden rond Schiphol wordt geen recht gedaan aan de OVV-aanbevelingen.
Overgangsregeling sluipenderwijs definitief
Om al deze redenen heeft de ORS-bewonersdelegatie al in november 2016 bezwaar gemaakt tegen het voornemen om het aan gemeenten over te laten waar ze willen bouwen. Dit loopt immers vooruit op de hoe dit dilemma kan worden opgelost in het bredere kader van de ORS-adviesaanvrage Wonen en vliegen. Voor de bewoners geldt daarvoor het uitgangspunt: “Waar gewoond wordt kan niet worden gevlogen,en omgekeerd”. Binnen deze randvoorwaarde is er ruimte voor een zorgvuldige afweging. De ORS-bewonersdelegatie blijft bereid dit probleem in samenhang met de andere probleem (veiligheid, vervuiling, klimaat) op te lossen. Maar dan moeten de luchtvaartsector en de bestuurders die discussie in de ORS niet langer uit de weggaan. De bewonersdelegatie verwacht van de nieuwe bewindspersoon van Infrastructuur en Milieu dat deze de door de provincies ingediende plannen voorafgaand aan de inwerkingtreding kritisch beoordeelt en voorkomt dat het als overgangsregeling bedoelde regime sluipenderwijs definitief wordt. Mocht dat onverhoopt toch gebeuren, dan zullen de bewoners alle wettelijk middelen inzetten om deze onzalige ontwikkeling tegen te houden.
Waardevermindering bestaande woningen
Overigens blijven de “oude” omwonenden ook niet buiten schot. Wie nu nog geen overlast ondervindt, krijgt daar in de toekomst zeker mee mee te maken. Als het aan Schiphol ligt wordt ondanks toenemende veiligheidsrisico’s het aantal vluchten enorm opgeschroefd. Behalve dat dit de gezondheid van veel meer mensen schaadt, zullen die dat ook merken in hun portemonnee. Met dit besluit heeft het kabinet Rutte II in zijn nadagen de waarde van een kwart miljoen woningen in de Randstad in één klap verlaagd door de eigenaren te verplichten geluidsoverlast als kettingbeding in verkoopovereenkomsten op te nemen. Mensen die dertig jaar of langer geleden in de wijde omtrek van Schiphol een huis hebben gekocht, krijgen alsnog een boete omdat Schiphol hen heeft ingehaald.