Randstad moet kiezen tussen economisch gezien overbodige vluchten en ruimte om te bouwen, te wonen en te werken
Woensdag 27 november 2019
MOB in advies aan Remkes:
In de Randstad dient een keuze te worden gemaakt tussen (1) economisch gezien overbodige vluchten en (2) voldoende ruimte om te bouwen, te wonen en te werken/ Schiphol moet en kán flink krimpen/Opening van Lelystad niet nodig
Een forse krimp van het aantal vliegtuigbewegingen van en naar Schiphol van 500 naar 400 of zelfs 375 duizend is noodzakelijk en mogelijk. Dat schrijft Johan Vollenbroek van milieu-organisatie MOB in een brief aan de Commissie Remkes.
De reductie is volgens hem noodzakelijk omdat de luchtvaart substantieel bijdraagt aan de stikstofproblematiek. Hierdoor ontstaat veel gezondheids- en natuurschade. Ook vindt hij dat de luchtvaartsector, net zoals de landbouw, industrie, autoverkeer en scheepvaart, een evenredig deel van de stikstofreductie voor zijn rekening moet nemen. Krimp van het aantal vliegtuigbewegingen is heel goed mogelijk, vervolgt hij in zijn brief, omdat de economische waarde van Schiphol schromelijk en systematisch wordt overschat.
De stikstofemissie in Nederland dient te worden gehalveerd als landelijk gemiddelde: op sommige locaties meer, op andere locaties minder. Dit is een noodzakelijke randvoorwaarde om de instandhoudingsdoelstellingen van de Natura 2000-gebieden te kunnen realiseren, en zodoende deze gebieden een kans te geven om te kunnen overleven. Ook is dit van belang om gezondheidsschade als gevolg van inademing van stikstofverbindingen te beperken. Een halvering van de stikstofemissie/depositie is technisch gezien ook goed mogelijk voor de luchtvaart.
Industrie en landbouw dienen te voldoen aan de eis tot toepassing van BBT (Beste Beschikbare Technieken). Het lijkt erop dat deze eis tot nu toe (nog) niet voor de luchtvaart geldt. Zo constateert MOB dat de emissiefactoren voor NOx-emissies vanuit vliegtuigmotoren in de afgelopen 20 jaar niet omlaag zijn gegaan, terwijl industrie (DeNOx (80% vermindering) en Low-NOx technologieën (50% vermindering) en landbouw wel beste beschikbare technieken hebben ingezet om stikstofemissies te verminderen. Het kan niet zo zijn dat de landbouw en industrie wel aan BBT moeten voldoen, terwijl dit niet van de luchtvaart wordt gevraagd.
Conclusies uit het advies van MOB aan de commissie Remkes
- De luchtvaartsector draagt substantieel bij aan de stikstofproblematiek in termen van (1) gezondheidsschade, en (2) schade aan de natuur als gevolg van stikstofdepositie. De sector neemt hiermee onnodig veel emissieruimte in vergeleken met andere sectoren.
- Ruw geraamd kunnen de vliegvelden en/of de luchtvaartsector voldoen aan de eis tot halvering van stikstofemissie/stikstofdepositie door een combinatie van (1) vermindering van het aantal vliegtuigbewegingen, en (2) technieken om de NOx-emissies terug te brengen.
- Tot nog toe lijkt er weinig of geen inspanning te zijn geweest om de NOx-emissies vanuit de luchtvaart te beperken. Dit geldt voor zowel de NOx-emissies op de grond alsook voor de NOx-emissies in de lucht. Er wordt dus niet voldaan aan de Europese eis tot toepassing van Beste Beschikbare Technieken.
Het is bedroevend dat uitgerekend deze sector tot nu toe wereldwijd de hand boven het hoofd wordt gehouden door allerlei stimulerende maatregelen en subsidies en het ontbreken van bijvoorbeeld vliegtax en BTW op kerosine. Dit heeft de sector ‘lui’ gemaakt als het gaat om het toepassen van BBT.
- Voor Schiphol geldt dat een beperking van het aantal vliegtuigbewegingen van 500.000 naar 375.00/400.000 geen significant negatieve effecten zal gaan hebben op de nationale economie. Integendeel, een beperking van het aantal vliegtuigbewegingen van Schiphol van 500.000 naar 375.000/400.000 zal een substantieel positief effect hebben, onder andere voldoende om de bouw weer vlot te trekken. In de Randstad dient dus een keuze te worden gemaakt tussen (1) economisch gezien overbodige vluchten, en (2) voldoende ruimte om te bouwen, te wonen en te werken.
- De Nederlandse vliegvelden beschikken maar over zeer beperkte vergunde emissies van stikstof. Alles wat na het peiljaar in activiteit is toegevoegd (inclusief de vliegtuigbewegingen) is als illegaal te beschouwen.
(MOB ontdekte eerder dit jaar dat minstens 100 duizend vliegtuigbewegingen van en naar Schiphol illegaalzijn omdat Schiphol en de meeste andere Nederlandse luchthavens niet beschikken over (geldige) vergunningen). - In ieder geval zullen de luchthavens Schiphol, Rotterdam-Den Haag, Eindhoven, Maastricht, Lelystad en Eelde alsnog vergunningen moeten aanvragen in het kader van de Wet natuurbescherming. Zij zullen met de vergunningaanvraag aan moeten sluiten bij de duizenden boeren en een deel van de industrie, die ook nog niet over een geldige natuurvergunning beschikken.
- Bij voldoende verhoging van de ticketheffing is opening van luchthaven Lelystad niet nodig.